خلیج فارس؛ میزبان بیداری چهارم عربی؟
نویسندگان
چکیده
جهان عرب در قرون اخیر سه موج بیداری را پشت سر گذارده که بیداری نخست عربی به ویژه پس از جنگ جهانی اول و با هدف کسب استقلال کشورهای عربی از امپراتوری عثمانی به اوج رسید. در موج دوم که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت، این کشورها با رویکرد پان عربیسم در پی رهایی از سلطة استعمار بودند. دو موج مذکور فرهنگ نخبه گرایانة سیاسی را بر جهان عرب حاکم ساخت که به گسترش و استحکام اقتدارگرایی انجامید. موج سوم بیداری اعراب که از سال 2011 ایجاد شده، نوعی تلاش بیشتر به منظور احیای کرامت انسانی و هویت در ابعاد گوناگون مبتنی بر ارزش ها و هنجارهای شکل گرفته به شمار می رود. درحالی که امواج اول و دوم بیداری عرب بر محور قومیت گرایی و ملی گرایی رادیکال عربی استوار بود، موج سوم تحت هدایت نسل جوان و با ماهیت داخلی، دوران جلوة فرهنگ سیاسی مشارکتی، کسب آزادی های سیاسی و اجتماعی به همراه احقاق حقوق اقتصادی و مدنی، همچنین احیای هویت مذهبی محسوب می شود. اگرچه پادشاهان محافظه کار، به ویژه در حوزة خلیج فارس، به دنبال تسرّی موج سوم به این منطقه از خود مقاومت نشان دادند، به نظر نمی رسد در چشم انداز آتی عربی علی رغم شرایط متفاوت اقتصادی این شیخ نشین ها در مقایسه با جمهوری های عربی قادر باشند با موج چهارم بیداری عربی مقابله کنند که البته با سه موج پیشین بیداری نیز تفاوت هایی خواهد داشت.
منابع مشابه
شورای همکاری خلیج فارس و روند بیداری اسلامی در بحرین
بحرین کشوری کوچک اما مهم در معادلات منطقه ای است. این کشور در دوره پس از استقلال از ایران در سال 1971 همواره تلاش داشته تا با توجه به ضعف ژئوپلتیکی و ناتوانی در حفظ امنیت و استقلال به اتحاد با قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای مبادرت کند. لذا زمانیکه تشکیل شورای همکاری خلیج فارس در سال 1981 مطرح شد این کشور با توجه به ضعف های ساختاری در حوزه های مختلف و بویژه مسأله دموکراسی به عضویت آن در آمد. ای...
متن کاملبازسازی ائتلاف های آمریکا در حوزه عربی خلیج فارس
یکی از تحولات اساسی در امنیت منطقه‌ای خلیج فارس در شرایط کنونی، میل به ائتلاف و اتحاد کشورهای عربی منطقه با ایالات متحده آمریکا به منظور مدیریت بحرانهای امنیتی منطقه خاورمیانه بویژه سوریه و یمن است. همکاری‌های آمریکا و کشورهای عربی خلیج فارس در شرایطی است که پیش از این در دوران اوباما، ایالات متحده به منظور رقابت با چین، استراتژی چرخش به سمت پاسیفیک در پیش گرفته بود و پیوندهای استراتژیک خود را...
متن کاملواکنش شورای همکاری خلیج فارس به بیداری اسلامی
تحولات اخیر خاورمیانه و شمال افریقا یکی از بزرگترین رویدادهای تاریخ معاصر جهان عرب به شمار میرود، زیرا به صورت همزمان کشورهای مختلف منطقه فوق استراتژیک خاورمیانه را درگیر خود ساخت و معادلات جدیدی را در این منطقه حساس به وجود آورد. نظر بر این مسئله، در این تحقیق تلاش میشود تا با بررسی مقولاتی نظیر نوع و سنخ تأثیرگذاری تهدیدات شکلگرفته در طی تحولات اخیر بر موجودیت شورای همکاری خلیج فارس و نیز...
متن کاملخلیج فارس (در متون تاریخی و جغرافیایی قرن چهارم هجری/دهم میلادی)
خلیج فارس در تاریخ ایران یک واقعیت همیشگی است که اوراق و تحولات تاریخ همواره آن را تأییدکرده است. در این خلال، یکی از مهم‌ترین ادوار تاریخ ایران، که موجودیت زبان فارسی و مذهب تشیع را در حال حاضر فراهم نموده است، قرن چهارم هجری/ دهم میلادی، بعد از اسلام می‌باشد. در این روزگار به دلیل حاکمیت دولت‌های سامانیان و آل بویه، بسیاری از حوادث تحتالشعاع تحولات این دو قدرت سیاسی و همچنین دستگاه خلافت عبا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه سیاستناشر: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
ISSN 1735-9678
دوره 45
شماره 4 2015
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023